چرا تفکر نیاز هر کودک است؟ برای پاسخ به این سوال اول به این نوع گفتگو دقت کنید.
دانش آموز- غرق در فکر کردن است.
معلم – پسرم داری چیکار می کنی؟
دانش آموز – دارم فکر می کنم.
معلم – بسه دیگه فکر نکن و به من توجه کن.
و یا در ساعات غیر درسی اگر کودکی ساکت و آرام به جایی خیره باشد و از او پرسیده شود چه می کند، می گوید در حال تفکر است.
در اینجا معلم به شاگرد خود می گوید که فکر نکند و به او توجه کند. در صورتی که بدون فکر نمی توان آموزه ها و مطالب مربی را یاد گرفت یا آنها را خوب یاد داد.
دلیل های زیادی برای نادیده گرفتن تفکر در مدرسه وجود دارد که با سوء برداشتی از جانب معلم و اطرافیان رو به رو می شویم.
برداشت غلطی که از استدلال می شود که گمان می رود تفکر فقط یکی از مهارت های خواندن، نوشتن و حساب کردن است، در حالی که این گونه نیست.
مهارت استدلال یکی از مهارت های بنیادی در یادگیری و رشد دیگر مهارت ها است که جایگاهی زیر بنایی و پایه ای دارد. هر عملی که شخص انجام می دهد از تفکر و نشات می گیرد.
کارهای ابتدایی و روزانه مثل خواندن، نوشتن، گوش دادن ، صحبت کردن و حتی اعمالی که نیاز به محاسبه و فعالیت ذهنی دارد نیز به شکلی بدون بکار گیری تفکر صورت نمی گیرد. تفکر اولین ساختاز زندگی آدمی است.
مجموعه مهارت های بنیادی استدلالی را که در دوره کودکی داشته باشم در بزرگسالی هم حفظ می شود. آموزه های ما در کودکی تا دوران بزرگسالی همراه ما هستند و از بین نمی روند.
در این مورد مثل ها و جملات عدیدی هست که دال بر این موضوع هستند و به اهمیت آموزش در کودکی اشاره می کند. ضرب المثل مشهور «علم در کودکی مانند حکاکی بر روی سنگی است.» منظور از حکاکی ماندگار بودن و جاودانه بودن آموزش است.
هنگامی که درگیر تفکر دقیق و پیچیده می شویم از مهارت های سطح بالایی استفاده می کنیم، درحالی که همان مهارت هاست که در شکل پیچیده تری مورد استفاده قرار گرفته اند.
ساده ترین راه برای تفکر کودکان پرسش گری است. اجازه دادن به کودک برای طرح سوال، نه تنها توامندی های ذهنی کودک را گسترش داده، بلکه یادگیری را برایش مسرت بخش و شاد می سازد.
آموزش تفکر غفلت از جنبه عاطفی زندگی نیست و هیچ دوگانگی با احساس به وجود نمی آورد. تفکر فعالیتی است که لازمه ی آن داشتن هدف و نیروی محرکه است.
افزایش هوش از طریق آموزش تفکر امکان می پذیرد. اگر کودکان را از همان سنین مورد تشویق قرار ندهیم، آنها هم نمی توانند زندگی در این عصر در حال تغییر را یاد گیرند.
این را باید در نظر گرفت که هر کودک از بدو تولد خلاق به دنیا می آید و رشد مهارت هایش وابسته به تفکر اوست. کودک در دوران براگیختگی پرسشی یا شروع تراوشات افکار، سعی بر فهم و یادگیری محیط اطراف و هر چه را که می بیند و تصور می کند دارد.
سوال های بیشماری ممکن است بپرسد که گاها والدین را خسته و آزرده کند و یا امکان توانایی پاسخ این چنین سولات را نداشته باشند.
توجه ویژه ای که باید به این دوران مهم و طلایی داشت این است که والدین و آموزگار بتوانند، رسیدگی به این موضوع و ارتقای سطح پرسش گری کودک را مدیریت و در جهت رشد و پیشرفت آن قدم بگذارند.
پرسش گری یک شروع تازه برای تفکر و استدلال است. شروعی که میتواند درک از این که ما که هستیم، چه مهارت هایی را دارا می باشیم و این که چگونه و چطور با افراد و محیط دورمان رو به رو شویم.
اگر کودکان را از سنین پایین مورد تشویق قرار ندهیم، آنان هم فکر کردن را متوقف کرده و از ایده پردازی دست می کشند. باید یاد بگیرند تا با تفکر خلاقانه ی خود بتوانند خود را با سرعت جهانی که دائم در حال تغییر است وقف دهند.